Zapadalność na nowotwory wśród kobiet

Pomimo postępu, jaki wciąż dokonuje się w medycynie, zapadalność na nowotwory wśród kobiet nadal wzrasta. Przez niektórych choroba nowotworowa nazywana jest czasami chorobą cywilizacyjną, ze względu na fakt, iż wiele czynników jak np. zanieczyszczenie środowiska, szybkie tempo życia, przewlekły stres, dieta uboga w antyoksydanty i inne, prawdopodobnie mogą predysponować do pojawienia się zmian przednowotworowych lub nowotworowych.

Jedną z najczęściej pojawiających się chorób nowotworowych u kobiet jest rak szyjki macicy. W Polsce klasyfikuje się on na drugim miejscu, co do częstości występowania wśród wszystkich nowotworów diagnozowanych u kobiet.

W przypadku raka szyjki macicy, i nie tylko, ważną rolę odgrywa czas. Im szybciej zostaną zauważone pierwsze symptomy wskazujące, że ze zmiany może rozwinąć się nowotwór, tym większe szanse na to, że uda się go w pełni pokonać. W związku z tym ważną rzeczą jest zastosowanie odpowiednich metod wczesnego wykrywania dysplazji szyjki macicy, jak również raka przedinwazyjnego oraz podjęcie szybkiego leczenia. Takie postępowanie daje pacjentkom szanse na całkowite wyleczenie.

Skala problemu spowodowała, iż w wielu krajach, w tym również w Polsce, coraz popularniejsze staje się wprowadzanie licznych ogólnodostępnych programów profilaktycznych, pozwalających na szybkie uchwycenie nieprawidłowych wyników cytologii, a tym samym zmniejszenie zachorowalności, jak i umieralności na nowotwory szyjki macicy.

Z nieprawidłowymi przemianami nabłonka szyjki macicy można się spotkać w każdej grupie wiekowej, a wiele z wykrywanych zmian ma podłoże wirusowe (HPV - Human Papilloma Virus) lub bakteryjne (np. Chlamydia Trachomatis). Profilaktyką powinny więc zostać objęte wszystkie kobiety zgłaszające się do gabinetów lekarskich. Konieczność obniżenia dolnej granicy wieku ma związek z coraz wcześniejszą inicjacją seksualną wśród młodzieży, która niesie ze sobą ryzyko wcześniejszej ekspozycji na czynniki onkogenne.

Profilaktyka

Profilaktyka obejmuje m.in. propagowanie informacji na temat choroby, jej zapobiegania oraz leczenia, jak również badanie profilaktyczne, w skład którego wchodzi:

• badanie ginekologiczne,
• badanie we wziernikach,
• wymaz cytologiczny, będący podstawowym badaniem przesiewowym.

Wynik badania cytologicznego nie zawsze jest wystarczający do postawienia prawidłowej diagnozy i wymaga weryfikacji kolposkopowej oraz histopatologicznej. Zestawienie badania cytologicznego z kolposkopowym daje około 95% trafności diagnozy nieprawidłowości szyjki macicy, a najlepsze efekty diagnostyczne w rozpoznawaniu wczesnych zmian nabłonkowych daje uzupełnienie cytologii o kompleksowe badanie wirusologiczne, w szczególności na wirusy wysokoonkogenne.

Kolposkopia jest jedynie badaniem uzupełniającym testy cytologiczne i nie umożliwia postawienia końcowej diagnozy, może ona jedynie sugerować patologię. Do postawienia pełnej diagnozy niezbędna jest weryfikacja histopatologiczna pobranego materiału podczas biopsji celowanej umożliwiającej zróżnicowanie raka inwazyjnego od zmian dysplastycznych.