Kolposkopia jako cenne badanie diagnostyczne

Kolposkopia jest jedną z metod endoskopowych wykorzystywanych w diagnostyce ginekologicznej. Najczęściej przeprowadza się ją w przypadku nieprawidłowego wyniku badania cytologicznego lecz wskazaniem do kolposkopii może być także uwidocznienie podczas badania ginekologicznego we wziernikach, podejrzanych zmian na części pochwowej szyjki macicy czy też uporczywe upławy lub świąd sromu.

Pod pojęciem kolposkopii rozumie się oglądanie, przy odpowiednim oświetleniu, za pomocą przyrządu optycznego umożliwiającego duże powiększenie (od 4 do 40 razy), obrazu badanego obszaru. Odpowiednią dokładność badania zapewnia powiększenie 10-20 – krotne. W celu lepszego uwidocznienia podczas badania kolposkopowego komórek zmienionych chorobowo jednocześnie wykorzystuje się wiele różnych technik biochemicznych. Polegają one na zastosowaniu kwasu octowego lub płynu Lugola, które wchodząc w reakcję barwną z nieprawidłowymi komórkami umożliwiają łatwiejszą ich wizualizację i lokalizację.

W celu oceny zmian na sromie najlepsze rezultaty uzyskuje się stosując fluorokolposkopię, wykorzystującą zjawisko fluorescencji komórek pod wpływem zastosowanego fotoutleniacza oraz światła laserowego.

Przez wiele lat kolposkopia była badaniem niedocenianym, jednak z biegiem lat i postępem w wielu dziedzinach nauki, które zaowocowały wprowadzeniem i rozpowszechnieniem w medycynie nowych technik laserowych, można zauważyć wyraźny powrót do tej znanej od lat dwudziestych metody wczesnej diagnostyki zmian na tarczy części pochwowej szyjki macicy, w dolnej części jej kanału oraz pochwie i na sromie.

Badanie kolposkopowe umożliwia:                           

• Pobranie wymazu z szyjki macicy do badania cytologicznego, na obecność wirusa HPV czy Chlamydia trachomatis.
• Wykrycie zmian przednowotworowych i mikroinwazji.
• Uwidocznienie takich zmian jak polipy śluzówkowe, zmiany pochodzenia wirusowego, jak np. kłykciny kończyste.
• Uzyskanie materiału tkankowego do badania histopatologicznego podczas biopsji celowanej z miejsc najbardziej podejrzanych.
• Ocenę struktury przestrzennej nabłonka, jego barwę, układ i przejrzystość oraz rysunek naczyń krwionośnych.
• Dostarczenie informacji na temat etiologii i dynamiki rozwoju zmian w szyjce macicy, pochwie lub na sromie.
• Uwidocznienie topografii i ocenę morfologii zmian.
• Określenie rodzaju i zakresu zabiegu w przypadku uwidocznienia zmian.
• Monitoring efektów terapeutycznych.

Część pochwowa szyjki macicy pokryta jest nabłonkiem wielowarstwowym płaskim, natomiast wnętrze jej kanału wyściela nabłonek walcowaty. Strefa styku tych dwóch nabłonków jest miejscem, w którym najczęściej rozpoczynają się zmiany o charakterze atypii.

W badaniu kolposkopowym uwidocznienie tej strefy ma więc szczególne znaczenie. Możliwość dokładnego uwidocznienia, różnicowania i lokalizacji nawet niewielkich zmian ma istotne znaczenie w ustalaniu i przeprowadzaniu prawidłowego monitoringu kobiet zagrożonych patologiami szyjki macicy, pochwy oraz sromu, a także jest przydatne podczas podejmowania decyzji, co do dalszej diagnostyki lub terapii w przypadku wykrycia nieprawidłowości o charakterze przednowotworowym lub nowotworowym.

Wielokrotnie kolposkopowa weryfikacja wyniku cytologicznego pozwala na zaniechanie terapii radykalnej na rzecz terapii oszczędzającej, co w przypadku młodych kobiet w okresie prokreacji ma istotne znaczenie.