Proces nowotworzenia jest bardzo złożony i skomplikowany , trwa zazwyczaj bardzo długo, od kilku do nawet kilkunastu lat. Większość nowotworów rozwija się określonymi etapami (ekspozycja-metabolizm czynników- uszkodzenie DNA- naprawa DNA, śmierć komórki lub replikacja- zmiana przedrakowa- wzrost guza- przerzutowanie). Jednak bardzo często rozwój guza poprzedzany jest pojawieniem się zmian przednowotworowych (np. rozwój raka żołądka poprzedzony jest bardzo często zakażeniem bakterią Helicobacter pylori).

Do czynników mogących stwarzać ryzyko rozwoju choroby nowotworowej zalicza się:

• żywienie (ok. 33%);
• alkohol (nadmierne spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko rozwoju nowotworów między innymi: jamy ustnej, gardła, krtani, przełyku, wątroby, piersi);
• siedzący tryb życia;
• płeć;
• czynniki ekonomiczne (np. praca);
• zanieczyszczenie środowiska;
• palenie;
• medycyna (np. tomografia komputerowa, leki, rentgen, zakażenia);
• czynniki genetyczny (związane głównie z polimorfizmem genów kodujących systemy naprawcze DNA);
• starzenie się organizmu (im dłuższy okres życia, tym większe ryzyko wystąpienia różnorodnych mutacji genetycznych, tym dłuższy czas działania czynników potencjalnie kancerogennych, a tym samym pogorszenie sprawności mechanizmów naprawczych oraz obronnych organizmu).

Czynniki środowiskowe, a zgony na nowotwory złośliwe wg. International Agency for Research of Cancer- IRAC 2001:

• tytoń (30%);
• alkohol (5%);
• dieta (35%);
• dodatki do żywności (1%);
• czynniki seksualne i prokreacyjne (7%);
• czynniki zawodowe (4%);
• skażenie środowiska (2%);
• produkty przemysłowe (1%);
• leki (1%);
• czynniki geograficzne (3%);
• inne (11%).