Uznanymi wskaźnikami jakości opieki medycznej są umieralność noworodków oraz wyniki leczenia chorób nowotworowych. Dzięki stosowaniu przez wiele lat modelu trójstopniowej opieki położniczej umieralność noworodków zbliża się do średniej europejskiej, jednakże wyniki leczenia chorób nowotworowych znacznie odbiegają od uzyskiwanych w krajach rozwiniętych, głównie ze względu na zbyt duży odsetek chorych z zaawansowanymi postaciami nowotworów w chwili rozpoznania.
Dane epidemiologiczne wskazują, że w Polsce w 2007 roku na raka szyjki macicy zachorowało 3376 kobiet. Zmarło 1907. Od 5 lat realizowany jest Ogólnopolski Program Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka dla kobiet w wieku od 25 do 59 lat w ramach, którego wykonywane są raz na trzy lata bezpłatne badania cytologiczne. Światowe statystyki pokazują, że taka częstotliwość badań wystarczyłaby do znaczącej redukcji zachorowań na inwazyjnego raka szyjki macicy.
Po raz pierwszy w naszym kraju działa system aktywnej profilaktyki opartej o wysyłanie imiennych zaproszeń do każdej kobiety. Warunkiem koniecznym dla powodzenia tego programu jest świadomość kobiet dotycząca dbałości o własne zdrowie, bowiem regularność i powszechne wykonywanie badań jest najważniejszym elementem programu.
W roku 2008 nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny otrzymał profesor Zur Hausen z Niemiec za wykrycie czynnika sprawczego raka szyjki macicy. Wykazał on, że nowotworzenie w szyjce macicy związane jest z infekcją tzw. onkogennych typów wirusa brodawczaka ludzkiego. Jest to związek 50 razy większy niż pomiędzy długoletnim paleniem papierosów a możliwością zachorowania na raka płuc. To odkrycie stworzyło po raz pierwszy w historii medycyny szanse na profilaktykę pierwotną opartą o szczepienia przeciwko HPV.
- W Polsce mamy dostępne dwie szczepionki: dwuwalentną - przeciw typom 16 i 18 HPV oraz czterowalentną - przeciwko typom 6, 11, 16 i 18
- W 26 krajach świata szczepienia przeciw HPV są finansowane z pieniędzy publicznych.
- W Polsce w 2008 r. szczepienia przeciw HPV trafiły do kalendarza szczepień zalecanych przez Ministra Zdrowia
- Kilkadziesiąt samorządów podjęło decyzję o realizacji programów profilaktyki raka szyjki macicy i akcji szczepień przeciwko wirusowi HPV
Połączenie aktywnego programu badań cytologicznych z populacyjnymi szczepieniami przeciwko HPV może sprawić, że rak szyjki macicy będzie chorobą znaną młodym pokoleniom lekarzy tylko z podręczników.