Nowotwory piersi u mężczyzn są rzadką chorobą i stanowią zaledwie około 1% wszystkich zachorowań na tę chorobę. Wydawać by się mogło, że skoro mężczyźni „nie mają” piersi, to ten temat nie powinien ich dotyczyć. Tymczasem pierś każdego człowieka, niezależnie od płci, zbudowana jest z tkanki, która podobnie jak inne części ciała, może podlegać nowotworom. Warto się przyjrzeć bliżej temu problemowi.
Każdy zdrowy mężczyzna ma pewną niewielką ilość żeńskich hormonów w organizmie, ale nie jest ona na tyle wystarczająca, by przyczynić się do rozwinięcia piersi. U kobiet w okresie dojrzewania płciowego szereg hormonów wywołuje wzrost i rozwój piersi, podczas gdy u mężczyzn tkanka ta pozostaje nierozwinięta, a jeżeli możemy zaobserwować większe piersi u mężczyzn, to zazwyczaj są wynikiem nadwagi lub otyłości.
Jednak pod wpływem niektórych leków lub nieprawidłowości hormonalnych, ta „podstawowa” tkanka także może się zmieniać, w tym stać się miejscem dla rozwoju guza nowotworowego – choć nie wszystkie zaburzenia związane ze zmianami piersi u mężczyzn muszą mieć podłoże nowotworowe. Rak piersi u mężczyzn zdarza się raczej rzadko, ale na podstawie zebranych przypadków można wyciągnąć kilka wniosków wspólnych.
Czynniki ryzyka
Ważne jest rozumienie czynników ryzyka i zachorowalności na tę chorobę, zwłaszcza, że raczej nie jest ona objęta standardowymi, rutynowymi badaniami lekarskimi. W efekcie, gdy nowotwór ten zostaje wykryty, najczęściej jest już w zaawansowanym stadium rozwoju. Czynniki, które sprzyjają rozwojowi choroby, to:
- starzenie się. Nowotwór ten może dotknąć pacjenta w każdym wieku, ale bardzo rzadko zdarza się aby na tę chorobę cierpiał mężczyzna poniżej 35. roku życia, najczęściej diagnoza pada około 60. lub 70. roku życia;
- wysoki poziom estrogenu, który może być rezultatem terapii hormonalnej. Estrogen stymuluje rozwój piersi, budując tym samym tkankę, w której może rozwinąć się nowotwór;
- nadwaga i otyłość, która wywołuje zmiany hormonalne;
- zła dieta (np. spożywanie dużej ilości mięsa pochodzącego od zwierząt karmionych hormonami w celu szybszego wzrostu);
- nadużywanie alkoholu i choroby wątroby (która ma wówczas obniżoną zdolność regulowania poziomu hormonów we krwi);
- zespół Klinefeltera (oznaczający aberracje chromosomów i związana z tym zaburzona gospodarka hormonalna);
- silne obciążenia genetyczne;
- przebyta radioterapia, zwłaszcza w okresie dojrzewania i przed 30. rokiem życia;
- przebyta orchidektomia (chirurgiczne usunięcie jądra, jedno- lub obustronne, które na ogół służy leczeniu raka jądra).
fot. panthermedia
Symptomy i diagnostyka
Statystyki wskazują, że liczba zachorowań na ten nowotwór wzrasta, ale wciąż jest to bardzo niewielki odsetek wszystkich zachorowań na nowotwory. Swego czasu lekarze uważali, że nowotwory piersi u mężczyzn są trudniejsze do wyleczenia niż nowotwory kobiece. Z czasem to się zmieniło i odnotowano inny problem, który przyczynia się do komplikacji związanych z leczeniem – w wypadku mężczyzn od zauważenia pierwszego objawu do wizyty u lekarza mija nawet dziewiętnaście miesięcy, a ten okres wystarcza, aby nowotwór mógł się w pełni rozwinąć.