Reklama:

Rak jelita - ogólne informacje, czynniki ryzyka, zespoły genetyczne

Rak jelita - ogólne informacje, czynniki ryzyka, zespoły genetyczne

panthermedia

Usg jamy brzusznej

Choroby jelit to jedne z najczęstszych schorzeń występujących w populacji. Ze względu na bezpośrednie połączenie ze światem zewnętrznym (przez jamę ustną) jelita człowieka narażone są na ciągły kontakt z wieloma szkodliwymi czynnikami środowiskowymi, które odpowiadają za rozwój takich chorób, jak na przykład biegunki wirusowe czy bakteryjne. Z drugiej strony, podatne na uszkodzenia lub czynniki toksyczne, jelita niekiedy ulegają procesom nowotworzenia, co z kolei może doprowadzić do rozwoju niezwykle groźnego raka jelita grubego.

Reklama:

Dziedziczny rak jelita grubego niezwiązany z polipowatością (zespół Lyncha) – ta forma nowotworu stanowi około 5% wszystkich raków jelita grubego. W zależności od tego czy rak dotyczy wyłącznie jelita czy też innych organów wyróżniamy zespół Lyncha I (występuje jedynie rak jelita grubego) oraz zespół Lyncha II (poza rakiem jelita grubego pacjenci cierpią z powodu nowotworów złośliwych, takich jak: rak macicy, jajnika, żołądka, skóry lub układu moczowego). Podobnie jak w przypadku polipowatości rodzinnej, pacjenci z podejrzeniem zespołu Lyncha lub spokrewnieni z chorymi wymagają badań genetycznych i kolonoskopowych co 2 lata, począwszy od 25. roku życia. Dodatkowo wszystkie kobiety obowiązuje ocena ginekologiczna łącznie z dokładnymi badaniami USG narządów rodnych oraz regularnym badaniem cytologicznym. Niekiedy lekarz ginekolog może podjąć decyzję o konieczności wykonania biopsji błony śluzowej macicy w celu wykluczenia raka endometrium.

Poza wspomnianymi zespołami genetycznymi, również najczęstsza forma raka jelita grubego, czyli tak zwany sporadyczny rak jelita grubego, powstaje w wyniku mutacji genetycznych. Różnica polega jednak na tym, że w tym przypadku zmiany genetyczne nie są dziedziczone, ale powstają spontanicznie, na przykład jako odpowiedź na uszkodzenia komórek przez substancje toksyczne (pokarmy, bakterie itp.). 85% raków sporadycznych rozwija się w wyniku tych nabytych, nakładających się mutacji genów supresorowych (APC, DCC, p53) prowadzących do rozrostu nabłonka gruczołowego i uformowaniu gruczolaka, a następnie jego przemiany złośliwej w wyniku aktywacji onkogenów.

fot. panthermedia

Czynniki ryzyka – środowiskowe

Poza oczywistym wpływem zaburzeń genetycznych na częstotliwość występowania raka jelita grubego, w populacjach krajów rozwiniętych (w tym w Polsce) kluczową rolę w patogenezie tego nowotworu pełni styl życia i uwarunkowania środowiskowe. Mowa tu przede wszystkim o sposobie odżywiania się. Z rakiem jelita grubego kojarzy się przede wszystkim spożywanie pokarmów wysokoprzetworzonych, bogatych w nasycone kwasy tłuszczowe. Wpływ tego typu substancji na śluzówkę nie jest do końca poznany, ale badania statystyczne jednoznacznie wskazują na wzrost wykrywalności nowotworów jelit, na przykład wśród pacjentów często korzystających z produktów typu fast-food.

Niemniej istotnym czynnikiem jest ograniczenie ilości spożywanego błonnika. Błonnik pokarmowy (w szczególności nierozpuszczalny) pozwala na zapewnienie ciągłego pasażu jelit bez zalegania treści kałowych. To z kolei zmniejsza ryzyko powstawania uszkodzeń w obrębie śluzówki jelit. Ponadto sam zalegający kał pełni najprawdopodobniej znaczącą rolę w powstawaniu złośliwych form nowotworów jelit. Należy również pamiętać, że dieta uboga w warzywa i owoce zmniejsza podaż witamin. Substancje te pełniąc rolę przeciwutleniaczy zapobiegają powstawaniu wolnych rodników tlenowych (które również prawdopodobnie przyczyniają się do rozwoju raka). Jednocześnie należy pamiętać, ze witaminy A, C, E oraz beta-karoten nie mają udowodnionego działania przeciwnowotworowego w odniesieniu do jelita grubego, dlatego też nie ma uzasadnienia stosowanie suplementów diety jako formy profilaktyki raka jelita grubego.

POWIĄZANE DYSKUSJE NA FORUM Z KATEGORII Nowotwory - pozostałe

gość
Badanie samooceny kobiet chorych na nowotwór
Dzień dobry! Jestem położna i przeprowadzam badanie na potrzeby pracy magisterskiej na temat samooceny kobiet w trakcie lub po chorobie nowotworowej. Będzie mi niezmiernie miło jakby któraś z Pań chc...
gość
Zwracam się z uprzejmą prośbą o polecenie dobrego onkologa w Zielonej Górze
Zwracam się z uprzejmą prośbą o polecenie dobrego onkologa w Zielonej Górze, wykonałam komplet badań: USG piersi, markery nowotworowe z krwi oraz rezonans magnetyczny piersi z kontrastem, pilnie potr...
gość
Co to może być za nowotwór?
Dobry wieczór, bardzo proszę o wskazówki, co to może być za rak. Diagnozuję się od 3 miesięcy i nadal nie wiem co mi jest. Od sierpnia zaczęłam tracić na wadze. Zaczął mnie także piec język. Początko...
gość
Podłużna gulka w piersi
Dzień dobry, mam 18 lat i mam taki problem. Od dwóch lat bolały mnie piersi (ale to może przez dojrzewanie). Jednocześnie, gdy byłam w ciepłych pomieszczeniach (albo po prostu latem) brodawki zapadał...
gość
Gruczolakowłókniak
Witam, dwa lata temu dowiedziałam się, że mam gruczolakowłókniaka w prawej piersi wym.16x9x11mm. Czy mogę w tym przypadku uprawiać trening EMS?
gość
czy to moze byc rak piersi?
okolo 3 miesiace temu na piersi pojawila mi sie mala czerwona plamka. miala wtedy jakies 5 mm. nie boli ale urosla do 1 cm. ciagle zmienia ksztalt. obok niej mam delikatne wglebienie w skorze. ogolni...
Reklama:
Reklama: