Zabiegi z zakresu chirurgii onkologicznej, dzięki wdrażaniu najnowszych światowych osiągnięć techniki medycznej, stają się bezpieczniejsze dla chorego i możliwe do przeprowadzenia, z zamiarem wyleczenia, nawet w najbardziej zaawansowanych procesach rozrostowych. Aparaty do leczenia promieniami(radioterapia) tworzone są z dbałością o coraz doskonalszą precyzję pracy, umożliwiają leczenie celowane, skoncentrowane na zmianie nowotworowej, przy minimalnym obciążeniu narządów krytycznych w sąsiedztwie. Dodawanie do terapii onkologicznych leków z innych grup, również nowych i sukcesywnie modyfikowanych, udoskonalanych na bazie wcześniejszych doświadczeń z pracy z pacjentami, pozwala pełniej zapobiegać działaniom niepożądanym obciążającego leczenia onkologicznego.
W onkologii, aby zapewnić maksymalną możliwą skuteczność leczenia, kolejne kroki terapii powinny być skrupulatnie planowane. W zespołach wielodyscyplinarnych znajdują się onkolodzy kliniczni, chirurdzy i chirurdzy onkologiczni, radioterapeuci, wspomagający psycholodzy kliniczni i inni lekarze – specjaliści chorób wewnętrznych i pozostałych. Wszystko to, aby skojarzenie metod inwazyjnych- chirurgicznych z radioterapią, chemioterapią i innymi, stosownie do typu nowotworu i stopnia jego zaawansowania pozwoliło podjąć najlepsze decyzje terapeutyczne i gwarantowało jak najlepszy efekt, przy minimum efektów ubocznych.
Leczenie cytostatykami
Ogólna zasada działania cytostatyków polega na ingerencji w cyklu komórkowym i powodowaniu śmierci komórki dynamicznie dzielącej się lub hamowaniu jej dalszego mutowania, rozwoju i kolejnych niekontrolowanych podziałów. Skuteczność leczenia cytostatykami zależy od wielu czynników. Tak jak w każdej innej chorobie, szybkość wdrożenia terapii jest niezwykle ważna. Stopień, w jakim populacja komórek nowotworowych zostanie zniszczona podczas każdej kolejnej infuzji leku oraz wrażliwość komórki nowotworowej na cytostatyk to dalsze elementy wpływające na skuteczność terapii. Zwykle, dla zapewnienia większej odpowiedzi, podczas chemioterapii systemowej stosuje się tak zwane schematy leczenia- podając łącznie kilka leków(dwa-cztery) w skojarzeniu. Substancje te najczęściej pochodzą z różnych grup chemioterapeutyków, dobrane są odpowiednio stosownie do typu guza, jego umiejscowienia i dotychczas przebytych terapii. Mają one inne punkty uchwytu, a więc działają synergistycznie – blokując je- na odmienne mechanizmy zapewniające komórce nowotworowej nieśmiertelność. Z jednej strony zwiększa się skuteczność działania i potencjalna szansa na pomyślność terapii, z drugiej strony stwarza to możliwość wystąpienia szerszego spektrum skutków ubocznych.
Chemioterapia
Chemioterapia w przypadku większości nowotworów litych nie jest stosowana jako samodzielna metoda leczenia (inaczej niż w przypadku nowotworów hematologicznych np. białaczki u dzieci). Najczęściej leczenie onkologiczne jest skojarzone, odpowiednio zaplanowane, wraz z metodami chirurgicznymi, radioterapią i hormonoterapią.
Chemioterapia może poprzedzać leczenie chirurgiczne- jako chemioterapia neoadjuwantowa czyli indukcyjna. Jej głównym celem jest zmniejszenie masy guza nowotworowego i przygotowanie chorego do skutecznego, radykalnego leczenia miejscowego- chirurgicznego bądź radioterapii, w zamiarze radykalnej.
Uzupełnieniem leczenia chirurgicznego lub radioterapii miejscowej jest chemioterapia adjuwantowa, do której pacjenci kwalifikowani są w drugim bądź kolejnym etapie leczenia. Dąży się tym samym do uzyskania lepszego, radykalnego efektu leczniczego miejscowego ale i zniszczenia ewentualnych resztkowych komórek guza poza jego główną masą(krążących we krwi, limfie, mikroprzerzutów w odległych narządach, zbyt małych do stwierdzenia podczas konwencjonalnej diagnostyki radiologicznej).
Poza tym chemioterapię w trakcie leczenia niektórych nowotworów można podawać synchronicznie z naświetlaniem, dla uzyskania jak najlepszej odpowiedzi na leczenie miejscowe. Uzasadnia to fakt, iż pod wpływem niektórych leków cytostatycznych podawanych systemowo, zwiększa się wrażliwość komórki nowotworowej na radioterapię (działanie „fotouczulające”), co poprawia skuteczność miejscowo stosowanego promieniowania.
fot. panthermedia
Ciągle dokonuje się postęp w farmakoterapii nowotworów, laboratoria farmakologii i biochemii pracują nad lekami nowszych generacji, które poprzez działanie bardziej swoiste i wybiórcze charakteryzowałyby się mniejszym profilem toksyczności, przy porównywalnej a nawet lepszej skuteczności.